ZMIANY W TERMINACH PRZEDAWNIENIA JUŻ W CZERWCU!

ZMIANY W TERMINACH PRZEDAWNIENIA JUŻ W CZERWCU!

Dnia 30 czerwca 2022 roku wejdzie w życie ustawa nowelizująca Kodeks Cywilny. Wprowadza ona szereg istotnych zmian w zakresie zawieszenia biegu terminu przedawnienia.

Przechodząc do dalszej części rozważań, w pierwszej kolejności należy wyjaśnić jakie roszczenia mogą  ulec przedawnieniu. Otóż na gruncie art. 117 kodeksu cywilnego przedawnieniu ulegają roszczenia majątkowe.

Podniesienie zarzutu przedawnienia, czyli tzw. zarzutu peremptoryjnego, jest o tyle istotne, że w skutek przedstawienia tego zarzutu dane roszczenie nie może być dochodzone przeciwko zobowiązanemu do jego spełnienia.

Omawiając zawieszenie oraz przerwanie biegu przedawnienia należy zwrócić uwagę, że są to  instytucje podobne, zmierzające co do zasady do wydłużenia postępowania, posiadające jednakże istotne różnice wpływające na przebieg całego postepowania.

Przerwanie biegu terminu przedawnienia oznacza, że dany termin zaczyna biec na nowo. Z kolei zawieszenie terminu przedawnienia powoduje wyłącznie zawieszenie na dany okres terminu, który biegnie dalej niezwłocznie po ustaniu przyczyn dla których został zawieszony.

Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem przepisów, bieg terminu przedawnienia przerywała każda czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń. Natomiast 30 czerwca br. zacznie obowiązywać zmieniona wersja art. 121 kodeksu cywilnego, poszerzonego o dodatkowe zapisy, tj. poprzez dodanie pkt 3 oraz 4 do omawianego przepisu.

Zgodnie z nowym brzmieniem art. 121 kodeksu cywilnego:

Bieg przedawnienia nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu:

1) co do roszczeń, które przysługują dzieciom przeciwko rodzicom – przez czas trwania władzy rodzicielskiej;

2) co do roszczeń, które przysługują osobom niemającym pełnej zdolności do czynności prawnych przeciwko osobom sprawującym opiekę lub kuratelę – przez czas sprawowania przez te osoby opieki lub kurateli;

3) co do roszczeń, które przysługują jednemu z małżonków przeciwko drugiemu – przez czas trwania małżeństwa;

4) co do wszelkich roszczeń, gdy z powodu siły wyższej uprawniony nie może ich dochodzić przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw danego rodzaju – przez czas trwania przeszkody;

5) co do roszczeń objętych umową o mediację – przez czas trwania mediacji;

6) co do roszczeń objętych wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej – przez czas trwania postępowania pojednawczego.

Swoje pierwotne brzmienie utracił również art. 125 kodeksu cywilnego poprzez wykreślenie wszczęcia mediacji jako przesłanki do skutecznego przerwania biegu przedawnienia.

Wskazane wyżej zmiany skutkują tym, że zarówno postępowanie pojednawcze jak
i pozasądowa mediacja prowadzić będą jedynie do zawieszenia biegu terminu przedawnienia, a nie jak dotychczas do jego przerwania.

Ratio legis w zakresie wprowadzenia powyższych zmian wydaje się być ilość nadużyć wierzycieli, którzy wykorzystując prawo jedynie dla własnych celów starali się o przeprowadzenie mediacji jedynie by doprowadzić do przerwania biegu przedawnienia.

Być może dzięki omawianym  zmianom ustawodawca doprowadzi do sytuacji, kiedy celem przeprowadzenia postepowania mediacyjnego będzie rzeczywiście wypracowanie kompromisu
i zawarcie dogodnych dla wszystkich stron ustaleń, a nie wyłączne wydłużenie postępowania sądowego.