NEWSLETTER ZMIAN W PRAWIE STYCZEŃ 2020

NEWSLETTER ZMIAN W PRAWIE STYCZEŃ 2020

1) Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej w 2020 r.
Przyjęte przez Radę Ministrów rozporządzenie stanowi realizację zawartego w art. 2 ust. 5 ustawy z 10.10.2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2177, dalej jako MinWynagrU) upoważnienia do ustalenia na rok następny przez Radę Ministrów wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę oraz wysokości minimalnej stawki godzinowej dla określonych umów cywilnoprawnych.
Rada Ministrów w omawianym rozporządzeniu określiła wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2020 r. na poziomie 2 600 zł. Daje to wzrost wynagrodzenia o 15,6 proc, co równe jest kwocie 350 zł. Oznacza to, że w 2020 r. minimalne wynagrodzenie będzie stanowić 49,7 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej na 2020 r.
Stawka godzinowa za pracę w 2020 r. została określona na poziomie 17 zł.
Nowelizacja obowiązuje od 01 stycznia 2020 r.
2) Ustawa o podatku od towarów i usług
Ustawodawca wprowadził do art. 106b ust. 5 pozwalający w przypadku sprzedaży udokumentowanej paragonami wystawianie faktury z NIP nabywcy jedynie wówczas, gdy NIP nabywcy został wskazany na paragonie.
W uzasadnieniu projektu ustawy nowelizującej z 4 lipca 2019 r. czytamy, że zmiana ta jest „reakcją na zaobserwowany nieuczciwy proceder polegający na wystawianiu faktur na zaprzyjaźnione firmy, w zamian za korzyść majątkową, do paragonów fiskalnych wygenerowanych przez kasę, a nie odebranych przez klientów. Firmy na podstawie wystawionych faktur dokonują odliczenia VAT, mimo że w rzeczywistości nie nabyły towarów lub usług, a tym samym zawyżają koszty podatkowe”.
Dodany do art. 106b ust. 6, a także art. 109a określa sankcje nakładane na podatników wystawiających faktury z NIP nabywcy do sprzedaży udokumentowanej paragonami bez NIP nabywcy, jak również na podatników ujmujących wystawione na nich takie faktury w ewidencji VAT. Obu grupom podatników – z pominięciem osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo przestępstwo skarbowe – ustalane będzie
przez organy podatkowe dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na fakturze wystawionej do sprzedaży udokumentowanej paragonem bez NIP nabywcy.
Omawiany zakaz nie będzie dotyczył podatników świadczących usługi taksówek osobowych, z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą (PKWiU 49.32.11.0).
Nowe przepisy nie będą miały zastosowania w przypadku sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej przed 01 stycznia 2020 r., będą zaś one miały zastosowanie do sprzedaży zaewidencjonowanej przy zastosowaniu kasy rejestrującej od 01 stycznia 2020 r. – o czym mówi art. 15 ustawy nowelizującej z 04 lipca 2019 r.
Ustawodawca uchylił także art. 96 ust. 7a ustawy o podatku od towarów i usług i dostosował do tego treść art. 96 ust. 8a w/w ustawy, likwidując obowiązek zawiadamiania właściwego naczelnika urzędu skarbowego o wpisie zarządcy sukcesyjnego do CEIDG oraz o zmianach w zakresie tego wpisu.
Nowelizacja obowiązuje od 01 stycznia 2020 r.
3) Ustawa o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw
Ustawodawca wprowadził tzw. białą listę podatków. Zaczęła funkcjonować już od 1 września 2019 roku i jest dostępna za pośrednictwem strony internetowej Ministerstwa Finansów oraz poprzez system teleinformatyczny Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Jednakże z punktu widzenia przedsiębiorców najważniejsza część nowelizacji ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2020 roku, od kiedy mają zacząć obowiązywać sankcje na gruncie VAT oraz w podatkach dochodowych.
Podatnicy mają obowiązek zapłaty za faktury o wartości powyżej 15 tys. złotych na rachunki rozliczeniowe i rachunki SKOK, zamieszczone w specjalny Wykazie podatników VAT – tzw. białej liście, jeżeli wystawca faktury jest podatnikiem VAT czynnym. Oznacza to zatem, że to zobowiązanie nie będzie dotyczyło płatności, które wynikają z faktur wystawianych przez podatników zwolnionych z VAT ze względu na limit sprzedaży (tj. 40 tys. Euro) lub wykonujących wyłącznie czynności zwolnione z VAT.
Firma, która zapłaci fakturę na rachunek spoza wykazu, nie będzie mogła zaliczyć wydatku do kosztów uzyskania przychodów w PIT i CIT i poniesie odpowiedzialność solidarną w VAT – chodzi o kwotę podatku VAT, związanego z konkretną dostawą towarów lub świadczeniem usług.
Podatnik może uniknąć tych konsekwencji, jeżeli poinformuje urząd skarbowy w ciągu trzech dni o numerze rachunku spoza wykazu, na który zlecił przelew.
Resort przypomina, że od 1 stycznia 2020 r. nie będzie można też zaliczyć do kosztów w PIT i CIT wydatków przy transakcjach powyżej 15 tys. zł, kiedy płatność odbędzie się z pominięciem mechanizmu podzielonej płatności (MPP). Chodzi o sytuacje, gdy faktura jest prawidłowo oznaczona, czyli napisano na niej „mechanizm podzielonej płatności”.
Nowelizacja dotycząca sankcji obowiązuje od 01 stycznia 2020 r.
4) Ustawa o Centralnej Ewidencji I Informacji o Działalności Gospodarczej i Punkcie Informacji Dla Przedsiębiorcy
Ustawodawca wprowadził zmiany w treści art. 22 tej ustawy powodujące, że informacje, o których mowa w art. 5 ust 2 pkt 18 i 19 (dane zarządcy sukcesyjnego) oraz zmiany tych danych będą przekazywane przez Centralną Ewidencję i Informacji o Działalności Gospodarczej do właściwego naczelnika urzędu skarbowego, drogą elektroniczną, nie później niż w dniu roboczym następującym po dniu uzyskania informacji lub jej zmiany.
Nowelizacja obowiązuje od 01 stycznia 2020 r.
5) Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych
W dniu 6 sierpnia 2019 r. została podpisana przez Prezydenta ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych, która wprowadza w podatkach dochodowych tzw. „ulgę za złe długi”. Ustawodawca miał na celu uregulować kwestię nieściągalnych wierzytelności na gruncie podatków dochodowych. Wspomniana ulga pozwala wierzycielowi na pomniejszanie podstawy opodatkowania o wartość wierzytelności (zaliczaną do przychodów należnych), jeżeli nie zostanie ona uregulowana lub zbyta w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności, który jest określony w umowie lub na fakturze (rachunku). Ta zmiana ma pomóc w likwidacji zatorów płatniczych firm i tym samym ułatwić im prowadzenie działalności gospodarczej.
Co ważne, przepisy znajdą zastosowanie do transakcji handlowych dla których termin płatności upływa po 31 grudnia 2019 r. Tym samym mogą dotyczyć kosztów lat ubiegłych.
Nowelizacja obowiązuje od 01 stycznia 2020 r.
6) Ustawa o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych
Ustawa o termiach zapłaty w transakcjach handlowych zmienia nazwę na ustawa o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.
I. Zmiana stawek odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych
W przypadku transakcji handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym – odsetki w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i ośmiu punktów procentowych, w przypadku zaś transakcji handlowych, w których dłużnikiem nie jest podmiot publiczny będący podmiotem leczniczym – odsetki w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i dziesięciu punktów procentowych. Nowe stawki odsetek będą miały zastosowanie dla transakcji, których stały się wymagalne po dniu 1 stycznia 2020 r., czyli których termin płatności przypada na dzień 1 stycznia 2020 r. lub później.
II. Definicja mikro, małego, średniego i dużego przedsiębiorcy i powiązane z tym zasady ustalania terminów płatności w transakcjach handlowych
Definicje te odnoszą się do załącznika I rozporządzenia Komisji UE nr 651/2014. Zgodnie z nimi:
a) mikroprzedsiębiorstwo – przedsiębiorstwo, które zatrudnia mniej niż 10 pracowników i którego roczny obrót lub suma bilansowa nie przekracza 2 mln EUR,
b) małe przedsiębiorstwo – przedsiębiorstwo, które zatrudnia mniej niż 50 pracowników i którego roczny obrót lub suma bilansowa nie przekracza 10 mln EUR,
c) mikroprzedsiębiorstwo, małe lub średnie przedsiębiorstwo – przedsiębiorstwa, które zatrudniają mniej niż 250 pracowników i których obrót nie przekracza 50 mln EUR lub roczna suma bilansowa nie przekracza 43 mln EUR.
Z kolei dużym przedsiębiorcą – jest inny przedsiębiorca niż wskazany wyżej. Zastosowanie powyższych definicji ma znaczenie z punktu widzenia tego, jakie terminy płatności mogą zostać ustalone między stronami transakcji handlowej.
Ustalanie terminu płatności dłuższego niż 60 dni od dnia doręczenia faktury lub rachunku zgodnie z nowym brzmieniem ustawy nie będzie możliwe w przypadku kiedy dłużnikiem jest duży przedsiębiorca a wierzycielem mikro, mały lub średni przedsiębiorca.
W przypadku kiedy wierzyciel ma otrzymać wynagrodzenie w częściach, maksymalny termin 60 dni stosuje się do każdej części wynagrodzenia. Zmianie nie uległo to, iż termin zapłaty
określony w umowie w przypadku kiedy wierzycielem nie jest podmiot “słabszy” co do zasady nie może przekraczać 60 dni, przy czym dłuższy termin płatności dopuszczalny jest jeśli takie ustalenie nie jest rażąco nieuczciwe wobec wierzyciela.
W przypadku ustalenia terminu zapłaty dłuższego niż 60 dni lub jego ustalenia niezgodnie z powyższymi zasadami – wierzycielowi przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych. Dodatkowo ustawa zmieniająca wprowadziła przepis zgodnie, z którym wierzyciel może odstąpić od umowy, jeżeli termin zapłaty w umowie jest dłuższy niż 120 dni. Skorzystanie z tego uprawnienia nie ogranicza prawa dochodzenia należności za dotychczas wykonaną część umowy. Ustalenie terminu płatności dłuższego niż 60 dni z naruszeniem powyższych przepisów powoduje, iż zamiast terminów umownych stosuje się termin 60 dniowy.
III. Ocena uczciwości postanowień umownych
Z początkiem 2020 r. wśród okoliczności, które powinny być brane pod uwagę przy ocenie uczciwości postanowień umownych dodano np. czas, który jest zwykle potrzebny na sprzedaż towaru przez dłużnika czy też w przypadku dostosowania harmonogramu realizowanych dostaw/świadczonych usług do harmonogramu płatności.
Podmiotem, który ma obowiązek udowodnić, iż ustalony termin zapłaty dłuższy niż 60 dni nie jest rażąco nieuczciwy jest dłużnik. Ustalenie to następuje na wniosek wierzyciela. Z wnioskiem tym może on wystąpić zanim upłyną 3 lata od dnia, w którym nastąpiła lub miała nastąpić zapłata.
IV. Rekompensata za koszty odzyskania należności
Art. 10 ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych wskazuje na prawo wierzyciela do rekompensaty za koszty odzyskiwania należności. Przysługują one bez wezwania od dnia nabycia prawa do odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych. Do końca 2019 r. rekompensata ta wynosi 40 EUR. Z początkiem 2020 r. kwota rekompensaty zależna jest od wartości odzyskiwanej należności:
a) 40 EUR – gdy wartość świadczenia pieniężnego nie przekracza 5 000 zł,
b) 70 EUR – gdy wartość świadczenia pieniężnego jest wyższa niż 5 000 zł ale niższa niż 50 000 zł,
c) 100 EUR – gdy wartość świadczenia pieniężnego jest równa lub wyższa 50 000 zł.
Nowością w art. 10 jest również zapis, iż roszczenie o rekompensatę nie może być zbyte przez wierzyciela.
V. Sprawozdania o stosowanych terminach zapłaty w transakcjach handlowych
Przedsiębiorcy, których dochód roczny przekracza 50 mln zł oraz kierownicy grup kapitałowych będą zobowiązani do końca stycznia każdego roku składać sprawozdanie o stosowanych w poprzednim roku terminach zapłaty.
VI. Zakaz nadmiernego opóźniania się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego i związane z nim konsekwencje
Zakaz ten dotyczy następujących podmiotów, niebędących podmiotami publicznymi:
a) przedsiębiorców w rozumieniu ustawy Prawo przedsiębiorców i podmiotów prowadzących działalność w rozumieniu art. 6 ust. 1 Prawa przedsiębiorców (np. rolników wynajmujących pokoje),
b) osób wykonujących wolny zawód,
c) oddziałów i przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych, przedsiębiorców z państw UE, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu – stron umowy o Europejskim Obszarze gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej,
d) podmiotów, o których mowa w art. 3 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych (np. jednostki sektora finansów publicznych).
O nadmiernym opóźnieniu mówimy, kiedy suma wartości świadczeń pieniężnych niespełnionych lub spełnionych po ustalonym terminie w okresie trzech kolejnych miesięcy przez wskazany wyżej podmiot wynosi co najmniej 2 000 000 zł.
Nowelizacja obowiązuje od 01 stycznia 2020 r.
7) Ordynacja podatkowa
Ustawodawca wprowadził art. 61b, z którego wynika, że zobowiązania podatkowe z zakresu PIT, CIT, VAT oraz nieopodatkowanych należności budżetowych podatnicy wpłacać będą do urzędu skarbowego na indywidualny rachunek podatkowy, tzw. „mikrorachunek podatkowy”. Celem tej regulacji było wyeliminowanie konieczności dokonywania kilku przelewów na różne rachunki, właściwe dla konkretnego podatku.
Jak podkreślono w komunikacie, numer mikrorachunku można sprawdzić w dowolnym momencie w ciągu roku, korzystając z generatora dostępnego na stronie podatki.gov.pl lub w każdym urzędzie skarbowym. Korzystanie z mikrorachunku nie wiąże się z żadnymi opłatami.
Na mikrorachunek można wpłacać również odsetki za zwłokę powstałe od zaległości podatkowych z tytułu PIT, CIT i VAT i koszty upomnienia. Wpłaty z tytułu pozostałych podatków
(np. podatku od nieruchomości) oraz należności, które stanowią dochód jednostek samorządu terytorialnego, będą dokonywane zgodnie z dotychczasowymi zasadami.
Jednakże należy wspomnieć, że urząd skarbowy będzie mieć większą elastyczność w dysponowaniu wpłatami, co oznacza, że np. będzie mógł zaliczyć wpłacany podatek VAT na poczet zaległego podatku CIT niezależnie od deklaracji wpłacającego. Pozostaje mieć przy tym nadzieję, że urząd będzie o takiej decyzji każdorazowo informował przedsiębiorcę.
Nowelizacja obowiązuje od 01 stycznia 2020 r.
8) Ustawa o podatku akcyzowym
Od początku 2020 roku stawki podatku akcyzowego są wyższe o około 10% w stosunku do dotychczas obowiązujących. Dotyczy to napojów alkoholowych, wyrobów tytoniowych, suszu tytoniowego i wyrobów nowatorskich. Ustawodawca wprowadził również podatek akcyzowy na płyn do papierosów elektronicznych.
Nowelizacja obowiązuje od 01 stycznia 2020 r.
9) Ustawa o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni
W 2020 r. liczba niedziel handlowych została znacznie ograniczona. W całym roku będzie ich zaledwie 7. Poniżej zamieszczamy listę niedziel, w które bez przeszkód będziemy mogli robić zakupy:26 stycznia 2020, 5 kwietnia 2020, 26 kwietnia 2020, 28 czerwca 2020, 30 sierpnia 2020, 13 grudnia 2020, 20 grudnia 2020.
W pozostałe niedziele obowiązywać będzie zakaz handlu. Przypominamy, że zakupów nie zrobimy także w dni wolne od pracy, w które przypadają święta kościelne i państwowe.
Ustawa o zakazie handlu w niedziele jednoznacznie wskazuje dni, w których handel będzie zabroniony po godzinie 14. Mowa o 11 kwietnia 2020 (Wielkanoc) oraz 24 grudnia 2020 (Boże Narodzenie). Jak mówi art. 8 ustawy o zakazie handlu, w dniu 24 grudnia i w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy (w 2020 roku jest to 11 kwietnia) w placówkach handlowych powierzanie pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem – po godzinie 14:00 są zakazane.
Zgodnie z art. 10 ustawy, za złamanie zakazu handlu w niedziele grozi kara w wysokości od tysiąca do 100 tysięcy złotych, a przy notorycznym łamaniu ustawy – nawet kara ograniczenia wolności.
Nowelizacja obowiązuje od 01 stycznia 2020 r.
10) Kodeks spółek handlowych
Początek 2020 r. to nowe obowiązki dla spółek komandytowo-akcyjnych i akcyjnych dotyczące dematerializacji akcji i konieczności prowadzenia strony internetowej. Obowiązki te wprowadzi ustawa z dnia 30 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1798).
Dematerializacja akcji to zmiana formy akcji z dokumentu (akcji papierowej) na zapis w systemie teleinformatycznym. Dotyczyć będzie akcji na okaziciela i akcji imiennych spółek akcyjnych i spółek komandytowo-akcyjnych, które nie podlegają obowiązkowej dematerializacji w rozumieniu przepisów ustawy o ofercie publicznej (…) i ustawy o obrocie instrumentami finansowymi. Ustawa nowelizująca wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2021 r. z dwoma wyjątkami, które zaczną obowiązywać z dniem 1 stycznia 2020 r. Pierwszy dotyczy powinności spółek, członków ich zarządów związanych z wdrożeniem obowiązkowej dematerializacji akcji. Wymóg dematerializacji dotyczyć będzie bowiem wszystkich akcji, w tym tych już wyemitowanych. Od nowego roku każda spółka akcyjna (a nie tak jak jest to obecnie tylko spółka publiczna) i komandytowo-akcyjna będzie musiała posiadać swoją stronę internetową. Podlegać ona będzie obowiązkowemu ujawnieniu i aktualizacji w KRS. Część zmian (tj. te dotyczące prostej spółki akcyjnej oraz egzekucji z praw majątkowych zarejestrowanych w rejestrze akcjonariuszy) wejdzie w życie z dniem 1 marca 2020 r.
Nowelizacja obowiązuje od 01 stycznia 2020 r.